کــــافــــه حـســـــــابداران

بســــم الـلــــه الـرحــمن الـرحیــــــــــــــــــــمـــ.......... . . .

کــــافــــه حـســـــــابداران

بســــم الـلــــه الـرحــمن الـرحیــــــــــــــــــــمـــ.......... . . .

اولین بانک مجازی ایران


وقتی باجه ها مجازی میشوند....


 

دیگر کم کم صف‌های طولانی پرداخت و دریافت در بانک‌ها به خاطره‌ها می‌پیوندند. این اتفاق در واقع به مدد پررنگ شدن حضور تکنولوژی در خدمات عمومی‌روی می‌دهد. حالا باید سعی کنیم به جای صف و شعبه با عبارت جدیدی به نام بانکداری مجازی خو بگیریم.

 

آمار منتشره از سوی صندوق بین‌المللی پول حاکی از آن است که بانکداری مجازی در کشورهای اتریش، فنلاند، کره، سنگاپور، اسپانیا، سوئد و سوئیس بیشترین کاربرد را داشته است و در این مناطق بیشتر بانک‌ها خدمات اینترنتی ارائه می‌دهند. و اغلب شهروندان امور روزمره خود را با حداقل هزینه و سریع ترین زمان ممکن انجام می دهند. امروزه در دنیا بقا و ادامه بانکهای مشهور (که بسیاری از آنها در بحران اخیر جهانی لطمات جبران ناپذیری را تحمل نمودند) به این امر بستگی دارد که بتوانند خدمات مربوطه (پرداخت و واسطه گری) را با روشی بسیار کارا ارائه نموده و همواره خود را با شرایط جدید سازگار نموده یا خدمات مالی غیربانکی جدید (یا هر دو) را ارائه دهند.

هنوز چند سالی نیست که خدمات بانکداری الکترونیکی آن هم به صورت جست و گریخته در کشور همگانی شده و شواهد نشان می‌دهد که مردم از این شیوه بانکداری استقبال هم کرده‌اند. در حالی که بانکداری الکترونیک در حال طی روند رشد در کشور است، طی یکی دو سال اخیر بحث جدیدی در زمینه بانکداری به عنوان بانکداری مجازی مطرح شده است که با ابهامات و نواقص فراوانی هم روبه رو است.

 

 

بانک های مجازی نسل نوینی از بانکها بوده که با استفاده از آخرین دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات و بی نیاز از شعبه فیزیکی، خدمات و محصولات متنوع بانکی را به عموم عرضه می نمایند. دسترسی ۲۴ ساعته (هرزمان و مکان)، سهولت دسترسی، سرعت و امنیت از جمله مزیت های این قبیل بانکها است که آینده صنعت بانکداری را دگرگون خواهد ساخت. در یک بانک مجازی مشتریان و کاربران یکی شده و از طریق اینترنت از خدمات بانکی استفاده می کنند، نقطه اشتراک این بانک‌ها یا بانک‌های سنتی حداقل در شروع کار شخصیت حقوقی مستقل، اساسنامه، هیات مدیره و سرمایه و نقطه افتراق، دارایی‌های فیزیکی شناخته می‌شود.

باتوجه به پیشرفت سریع علم و تکنولوژی در دنیای امروز، دیگر نمی توان با بانکداری سنتی همچنان به امور بانکی پرداخت. اگر محدودیت های بانکداری سنتی از بین نرود، سیستم بانکی نمی تواند با بانک های بین المللی رقابت کند. بانک مجازی (که پیش زمینه ای به نام بانکداری الکترونیکی داشته) یک بانک رایانه ای بوده که قادر به انجام اکثر امور بانکی که بانکهای عادی انجام داده، می باشد. با این تفاوت که نیازی به مراجعه به شعبه نخواهد بود و افراد از هر رایانه خانگی می توانند امور بانکی،تجارت و بازرگانی موردنظر خود را به انجام برسانند. به عبارت دیگر در بانکداری مجازی از مرحله واریز پول برای سپرده گذاری، دریافت و انتقال وجه، مبادله اسناد بین بانکی و غیره با تمام کشورهای جهان از این طریق انجام می شود.

همچنین اجرای قوانین ضدپولشویی و امنیت بالا و شفافیت مبادلات با راه اندازی این بانکها میسر خواهد شد. برخی مزیتهای بانکداری مجازی عبارتند از: عدم اتلاف وقت مردم، کاهش هزینه های غیرعملیاتی و سربار بانکها و موسسات اقتصادی و افزایش بهره وری، کاهش مشکلات اجتماعی نظیر مسافرتهای داخلی و خارجی، کاهش حجم ترافیک و آلودگی هوا و درنتیجه کاهش هزینه های فرصت، رونق تجارت مجازی شده و آزادسازی بانکها در ارائه برخی خدمات و ایجاد فرصت برای ارائه محصولات جدید. چراکه بانک مجازی نقش بانک های فعلی را خواهند داشت; با این تفاوت که با تشکیل این بانک، به جای اینکه مشتری به صورت مستقیم به بانک مراجعه کند; به راحتی می تواند از طریق رایانه شخصی، امور بانکی خود را انجام دهد. یکی از پیش زمینه های لازم برای این منظور تغییر فرهنگ استفاده از کارتهای اعتباری می باشد. باید تغییر نگرش از روی دستگاهATM به دستگاه هایPOS به وجود آید.

صدور کارت های اعتباری فقط به این دلیل نبود که مردم بتوانند از دستگاه هایATM پول برداشت کنند; بلکه از اهداف بانک مرکزی این بود که مردم از این کارت ها به عنوان پول استفاده کنند. باید تدابیری در نظر گرفته شود تا مردم با استفاده از دستگاه هایPOS خرید و فروش خود را انجام داده و نیازهای خود را برطرف کنند. شاید به همین علت است که برخی کارشناسان رونق و گسترش بانک های مجازی را باتوجه به عدم موفقیت بخش مهمی از تراکنش ها در سیستم بانکی، غیر منطقی می دانند. آنها معتقدند بهتر است مسوولان پولی و بانکی در ابتدا مساله عملیات بانکداری الکترونیکی موجود را برطرف کرده و درجه اطمینان این طرح را افزایش دهند و در مرحله بعدی به سراغ گسترش بانکداری مجازی برویم. در پایان باید گفت در دنیای کنونی و باتوجه به هزینه های فرصت موجود در شهرنشینی امروزی; گسترش بانک های مجازی به عنوان یک ضرورت و الزام تلقی شده و دیگر نمی توان راهی را که در تمام دنیا انتخاب شده و درحقیقت با سایر امور بانکداری نوعی پیوستگی دارد; در ایران انتخاب ننمود.

 

اولین بار مسوولان بانک مرکزی هنگام تدوین بسته سیاستی – نظارتی در بهار سال 87 ، به تشکیل بانک‌های کاملا الکترونیکی اشاره کردند تا اینکه تقریبا در تیر ماه همان سال و پس از تشکیل نخستین جلسه شورای پول و اعتبار، اخباری از برخی اعضای این شورا مبنی بر تصویب ایجاد و تشکیل بانک‌های مجازی با اعتبار700 میلیارد ریال منتشر شد 

 

به باور بسیاری از کارشناسان بانکداری مجازی هم همان بانکداری الکترونیکی است، چرا که بانکداری مجازی هم همانند بانکداری الکترونیکی برخی عملیات بانکی را از طریق رایانه انجام می‌دهد.

 

برخی کارشناسان ازجمله جمشید پژویان، رییس شورای رقابت در خصوص بانکداری مجازی گفته بود که تشکیل بانک‌های مجازی در شرایط فعلی و باتوجه به روند اجرای فعالیت‌های الکترونیکی‌ آنها غیرضروری است و مسوولان و تصمیم‌گیرندگان پولی و بانکی در درجه اول باید وضعیت بانکداری الکترونیک سیستم بانکی را بهبود بخشند. به اعتقاد وی زمانی می‌توان گفت که این تصمیم و مصوبه درست است که سیستم بانکداری الکترونیک کشور با خطای کم و اطمینان بالایی فعالیت کند. پژویان بر این باور است که با توجه به عدم موفقیت 50 درصد تراکنش‌ها از جانب دستگاه‌های خود‌پرداز، این طرح، غیراصولی و غیرمنطقی خواهد بود.

 

پژویان از این طرح به عنوان یک «تصمیم نمایشی» کرده و تصریح می‌کند که بهتر بود مسوولان پولی و بانکی در ابتدا مساله عملیات بانکداری الکترونیکی موجود را برطرف کرده و درجه اطمینان این طرح را افزایش دهند و در مرحله بعدی به سراغ این طرح بروند.

 

اما در مقابل این انتقاد خسرو سلجوقی، کارشناس حوزه آی‌تی تشکیل بانک‌های مجازی را از نکات ضروری نظام بانکداری می‌داند و می‌گوید: وجود بانکداری مجازی نه تنها غیر ضروری نیست، بلکه واجب هم هست و ایران هم باید همچون دیگر کشور‌ها این نوع بانکداری را تجربه کند. بانکداری مجازی با بانکداری الکترونیکی فعلی بسیار متفاوت است. چرا که در بانکداری الکترونیکی کاربر برای راه‌اندازی برخی سرویس‌ها مثل واگذاری سپرده، درخواست چک و... باید حتما در شعبه بانک حضور پیدا کند، اما در بانکداری مجازی به هیچ وجه کاربر برای دریافت خدمات نیاز به حضور فیزیکی ندارد.

البته راه اندازی در اجرا و گسترش این بانکها مقدماتی می خواهد که باید فراهم شود; بخشی از این مقدمات به شبکه مخابراتی و زیرساخت های ارتباطی و اینترنتی کشور باز می گردد. این در حالی است که در کشور ما با توجه به شرایط موجود، سیستم زیرساختی آن قدر ضعیف و دچار مشکل است که به نظر ارائه خدمات الکترونیکی در چنین وضعیتی آن‌چنان که باید موفق به نظر نمی‌رسد. سلجوقی در این خصوص می‌گوید:‌ «آن‌گونه هم که به نظر می‌آید زیرساخت‌های کشور برای ارائه خدمات الکترونیکی دچار مشکل نیست

 به باور وی ترس از مشکلات زیرساختی و نبود پهنای باند کافی نباید مانعی برای فعالیت‌های الکترونیکی باشد. در واقع نباید جلوی ارائه خدمات را گرفت، بلکه باید مشکلات زیرساختی و پهنای بندی کشور را حل کرد.

 

نباید این انتظار باشد که بانک مجازی در ماه یا سال اول فعالیت خود به صورت موفق عمل کند. باید به این نوع خدمات در جامعه زمان داده شود، باید تبلیغات و اطلاع رسانی در این راستا بیشتر صورت گیرد تا این امر بین مردم جا بیفتد

 

 

تجربه بانکداری مجازی در ایران

 

امسال، با وجود آنکه دیگر اسمی‌از بانک‌های مجازی در بسته سیاستی نظارتی نیامده، اما مسوولان بانک مرکزی بی‌سر و صدا به کارشان ادامه می‌دهند و دست‌کم تا به حال برای یک بانک کاملا الکترونیکی موافقت اصولی صادر کرده‌اند. در واقع موسسان بانک آرین نخستین کسانی بودند که توانستند با عبور از فیلترهای متعدد، موافقت شورای پول و اعتبار را جلب کنند. اگرچه به جز آرین، متقاضیان دیگری همچون امین و پیشگامان کویر یزد نیز با ارائه درخواست‌هایشان در نوبت رسیدگی برای گرفتن موافقت اصولی شورای پول و اعتبار قرار دارند و چشم انتظار رای شورا هستند.

 

اما در این میان و تلاش برای گرفتن مجوز راه‌اندازی بانک مجازی، یکی از بانک‌هایی که به صورت رسمی‌فعالیت‌های مجازی خود را آغاز کرده است، بانک پاسارگاد است. به گفته مسوولان بانک پاسارگاد، بانکداری مجازی این بانک نمونه تکامل یافته بانکداری الکترونیک است که در آن مشتریان و کاربران می‌توانند از طریق اینترنت از خدمات بانکی مانند افتتاح سپرده، در خواست صدور انواع کارت‌های بانکی، انتقال وجه و... استفاده کنند. محمد جمشید شفیعی، کارشناس بانکداری مدرن بانک پاسارگاد در خصوص سیستم بانک مجازی این بانک می‌گوید: «‌در بحث خدمات اینترنتی بانکی ما هم همچون دیگر بانک‌ها خدماتی را به مشتریان عرضه می‌کردیم که در برخی از این خدمات کاربر برای راه‌اندازی یا درخواست به راه‌اندازی حتما در شعبه حضور پیدا می‌کرد؛ اما با راه‌اندازی بانکداری مجازی دیگر حتی برای این خدمات هم نیازی به حضور فیزیکی نیست.) به گفته وی، خدماتی همچون افتتاح حساب، تغییر واریز سود، تغییر مقصد سود ، در خواست صدور کارت، درخواست صدور چک بانکی و رمزی و.. از جمله خدمات بانک مجازی پاسارگارد است که شعبه‌هایی است در خود بانک. اما در این میان و به دلیل مجازی بودن و ناشناخته بودن شخصیت بانکی ممکن است برخی مشکلات از جمله کلاهبرداری رخ دهد که به گفته شفیعی بانک‌های مجازی با توجه به راهکارهای در نظر گرفته جلوی وقوع آن را خواهند گرفت. شفیعی در توضیح این موضوع اظهار می‌کند که در این زمینه دو حالت وجود دارد و اینکه مشتری بانک مجازی یا مشتری فیزیکی همان بانک است و یا از یک بانک دیگر برای استفاده از خدمات مجازی آن بانک مراجعه کرده است. اگر مشتری خود بانک باشد می‌تواند با نام کاربری و رمزی که بانک به او داده است از خدمات مجازی بانک استفاده کند؛ اما اگر از بانک دیگری آمده باشد وقتی فرم درخواستی بانک مجازی را پر کرد باید با کد رهگیری یا کد ملی خود به یکی از شعبه‌های همان بانک مراجعه کند تا با تصدیق مشخصات واقعیش رمز و نام کاربری استفاده از خدمات مجازی بانک به او داده شود. پس با این اوصاف امکان به وجود آمدن هیچ مشکلی نخواهد بود. در حال حاضر و با توجه به آمارهای منتشر شده به نظر می‌رسد وضعیت بانکداری الکترونیکی با توجه به مقدمات در نظر گرفته شده،‌ نسبت به گذشته وضعیت بهتر و رو به رشدی را در پی گرفته است. اما راه‌اندازی بانک‌های مجازی هم نیاز به مقدمات فراوانی دارد که بخشی از آن به شبکه مخابراتی و زیرساخت‌های ارتباطی و اینترنتی باز می‌گردد که پس از سال‌ها هنوز نیازمند تقویت و گسترش است.

 

بانک آریان نخستین بانک مجازی کشور می باشد که به ارائه ی کلیه عملیات مجاز پولی، مالی و بانکی در چارچوب قوانین و مقررات جدید کشور با استفاده از ابزارهای نوین الکترونیکی خواهد پرداخت.

سرمایه این بانک 70 میلیارد تومان بوده که 60 درصد آن توسط موسسین تامین شده و 40 درصد باقیمانده که برابر 28میلیارد تومان بوده از طریق فرابورس و بانک کارآفرین پذیره نویسی خواهد شد.

ارزش اسمی هر سهم هزار ریال بوده و هر شخص مجاز به خرید حداقل 5هزارسهم و حداکثر 35میلیون سهم خواهد بود. در صورتی که تا قبل از پایان زمان پذیره نویسی تمامی سهام به فروش برسد، پذیره نویسی متوقف خواهد شد.

دارا بودن کد سهامداری فعال در سیستم شرکت سپرده گذاری مرکزی، از شرایط لازم می باشد و کسانی که کد سهامداری ندارند می توانند با مراجعه به یکی از کارگزاری های دارای مجوز فرابورس نسبت به دریافت کد سهامداری اقدام نمایند.

منبع:روزنامه دنیای اقتصاد -سایت خبری آفتاب و ...

 

نظرات 3 + ارسال نظر
ستاره 1389/10/21 ساعت 21:46

میدونم الان همه میگید چقدر زیاده ولی به نظرم همه جاش جالب و خوب اومد واسه همین خیلی کم حذف کردم.(ادغامی از چند مطلبه) اگه به نظرتون جاییش غیر ضروری اومد بگید شاید حذف شد.
ممنون

قهرمانی 1389/10/22 ساعت 09:12

زیاد که بود خانم گل ولی به قولی ارزش خوندن داشت،اسم بانک آریان رو هم تازه شنیده بودم دوست داشتم در موردش اطلاعاتی داشته باشم.
من خودم به شخصه واقعا راضی ام از اینکه همه کارای بانکی رو اینترنتی انجام بدم.هم امن هم راحت و سریع.

مجتبی 1389/10/22 ساعت 09:29

من با اون قسمت از حرف آقای پژوهان که گفته تا بانکداری الکترونیک سر و سامان نگیره نباید بریم سراغ بانکداری مجازی ، موافق نیستم ! این دو تا شاید در نگاه اول به هم شبیه باشند اما در واقع خیلی با هم تفاوت دارن تا جایی که به نظر من وجه اشتراکشون فقط در استفاده از کامپیوتر و اینترنته !

لطفا اینجور مطالب رو روی سایت بذارید . اگر اصرار دارید که روی بلاگ گذاشته بشه ، در این صورت لطف کنید دوبار زحمت بکشید و روی سایت هم بذارید.متشکرم

به نظر من هم این دو تفاوت دارند اما هنوز زیر ساختهای این کار خیلی فراهم نیست از جمله کوچکترینش که پهنای باند است و اینکه هنوز خیلی جاهای این طرح نا مفهومه .ایجاد همچین سیستمی علاوه بر محاسنی که خواهد داشت مشکلاتی رو هم در پی دارد که ممکنه دردسر ساز بشه....

ضمنا از نظرتون ممنونم.اطاعت امر شد .مطلب روی سایت قرار گرفت.اگر بازم اشکالی داشت بفرمایید.

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد