کــــافــــه حـســـــــابداران

بســــم الـلــــه الـرحــمن الـرحیــــــــــــــــــــمـــ.......... . . .

کــــافــــه حـســـــــابداران

بســــم الـلــــه الـرحــمن الـرحیــــــــــــــــــــمـــ.......... . . .

حسابداری اسلامی


حسابداری اسلامی


img/daneshnameh_up/c/cf/Abacus.jpg


سازمان حسابداری و حسابرسی موسسات مالی اسلامی مباشرت را به عنوان یکی از اهداف ارائه اطلاعات پذیرفته است این سازمان تصریح کرده است که یکی از اهداف حسابداری مالی کمک به محافظت داراییها و بهبود تواناییهای مدیریتی بانکهای اسلامی است وظیفه مباشرت باید کانون توجه حسابداران موسسات مالی اسلامی برای گزارشگری به اشخاص برون سازمان باشد .

پاسخگویی :گفته می شود پاسخگویی مفهومی گسترده تر از مباشرت دارد پاسخ گویی به عنوان وظیفه ارائه حساب یا بازخواست در رابطه با اقداماتی تعریف می شود که یک شخص مسئولیت آنرا به عهده دارد در این تعریف پاسخگویی در قالب رابطه کارفرما و کارگزار بیان شده کارفرما قدرت اداره منابع را همراه با دستور عمل شیوه انجام عمل و اعطای پاداش به کارگزار اعطا می کند کارگزار باید برای رسیدن به اهداف خاص و همچنین ارائه اطلاعات به کارفرمای خود اقدامات لازم را انجام دهد اما دامنه پاسخ گویی فراتر از ارائه حساب مربوطه به اقدامات انجام شده به کارفرما می باشد . باید جنبه متافیزیکی پاسخگویی به خدا را نیز به این دامنه اضافه کرد واین وظیفه از طریق پاسخ گویی به جامعه ایفا می شود .
پاسخگویی اسلامی :
براساس مفاهیم قرآنی انسان خلیفه الله است که امانت الهی به او سپرده شده خداوند این امانت را به آسمانها زمین و کوهها عرضه کرد اما آنها از پذیرفتن آن هراسناک شدند اما انسان آنرا پذیرفت .(قران 33:72) مسئولتی این امانت آنقدر سنگین است که آسمانها و زمین و کوهها تاپ پذیرش آنرا نداشته اند بنابراین انسان باید به دشواری ایفای این مسئولیت آگاه باشند انسان نه تنها در قبال مسال معنوی بلکه در رابطه با موضوعات اجتماعی تجاری و قراردادی باید پاسخگو باشد این نوع پاسخگویی میتواند به عنوان هداف اصلی حسابداری تلقی شود این مفهوم آنچنان در جامعه اسلامی ریشه دارد که می تواند به عنوان بزرگترین محرک برای توسعه عملی حسابداری اسلامی به کارگرفته میشود .
برای ایفای پاسخ گویی اسلامی هم سازمانها اسلامی کارگزار و هم صاحبان سرمایه کارفرما مسئولیت دارند . پاسخ گویی اولیه ازمفهوم خلافت نشات می گیرد زیرا انسان امانتدار منابع الهی است چگونگی اعمل این خلافت در قرآن و حدیث به عنوان منابع اصلی آیین اسلامی مشخص شده است .
افزون براین ، براساس پاسخگویی اسلامی می توان اهداف ثانویه دیگری مانند رعایت شریعت ، ارزیابی تو توزیع زکات ، توزیع عادلانه ثروت بین ذینفعان و ایجاد محیط همکاری و مساعدت را نیز تعریف کرد که به ارائه اطلاعات کمک میکند و شرکتها را تشویق می نماید که در حل مشکلات امت اسلامی مشارکت کنند .
پاسخ گویی از طریق ذکات :هدف اصلی اطلاعات حسابداری اسلامی ارائه اطلاعات برای ایفای تعهد پاسخگویی به صاحب اصلی خدا است بنابراین پاسخگویی کلی زمانی در عمل محقق می شود که در راستای ایفای تعهد زکات باشد اگر زکات به عنوان هداف اولیه قرار گیرد هر شخص فریبکاری یا ظاهر آرایی ناخواسته پرهیز می کند زیرا همیشه خدا را ناظر اعمال خود می بینند در نتیجه اطلاعات حسابداری به طور غیر مستقیم هم پاسخ گویی نیازهای استفاده کنندگان است و هم پاسخ گوی مسئولیت اجتماعی .
سازمان های اسلامی باید زکات مدار باشند نه سود مدار . یعنی سود خالص نباید به عنوان مبانی ارزیابی عملکرد استفاده شود بلکه هدف باید متوجه پرداخت زکات بیشتر باشد برای اینکه جهت سازمان در راستای زکات باشد سیستم حسابداری نیز باید مبتنی بر زکات باشد این نگرش منجر به تقویت اسلام در سازمانها می شود برای رسیدن به این هدف ابتدا باید از حداکثر سازی سود به سمت حداکثر سازی زکات حرکت کرد بنابراین سود به عنوا ن یک هدف میانی است در صورتیکه ذکات هدف نهایی است . مفهوم زکات مسلمانان را تشویق می کنند که با رعایت شریعت سود کسب کنند و بخشی را به عنوان ذکات جهت رفاه اجتماعی بپردازند . سرانجام چنین روشی پلی میان دنیا و آخرت است . زیرا زکات باعث بیداری وجدان انسان می شود و او را به یاد توشه آخرت می اندازد .
سیستم تجارت اسلامی باید بتواند به مقصود شریعت برسد مقصد شریعت شامل هر چیزی است که برای فلاح موفقیت دردنیا و آخرت و حیات طیبه زندگی پاک در چارچوب شریعت لازم است .
خصوصیات حسابداری اسلامی :مباحث مربوط به خصوصیات حسابداری اسلامی بر دو موضوع اندازه گیری مالی و ارائه و افشاء متمرکز شده است که به بحث در رابطه با آنان می پرداززیم .
اندازه گیری مالی :در اغلب مطالب ادبیات حسابداری اسلامی ذکات به عنوان سنگ بنای تعین ابزارهای اندازه گیری معرفی شده است که دلایل انتخاب آن شرح زیر است :
1.در اسلام زکات مفهومی است که مستقیماً با اندازه گیری دارایی ها سرو کار دارد .
2.در بسیاری  از آیات قرآن بالافاصله پس از دستور نماز ذکات بر مسلمانان واجب شده بنابراین مسلمانان برای ایفای این تعهد باید ابزارهای لازم چون حسابداری را به کار گیرند .
3. توسعه حسابداری در دولت هایی اولیه اسلامی ارتباط مستقیم بازکات دارد در آن زمان دولت اسلمی دفترها و گزارشهای حسابداری را برای تعیین زکات و پاسخگویی مورد آن تهیه می کرد .
دیدگاه غالب در تعیین زکات استفاده از قمیت فروش در زمان ایجاد تعهد بابت زکات است لذا سازمانهای تجاری اسلامی باید از بهای جاری نه بهای تمام شده تاریخی استفاده کنند .
سازمان حسابداری و حسابرسی موسسات مالی اسلامی (AAOFI4996 ) در بیانیه مفاهیم حسابداری به مفهوم ارزشهای جاری دارایی ها بدهیها و سرمایه گذاریهای محدود شده اشاره کرده است اما به دلیل فقدان ابزارهای کافی به کار گیری ان توصیه نشده است در عمل از بهای تمام شده تاریخی استفاده می شود و ارزشهای جاری تنها به صورت اطلاعات مکمل ممکن است ارائه شود بنابراین بانکهای اسلامی از بهای تمام شده تاریخی استفاده می کنند.
در حسابداری هم میتوان از بهای تمام شده تاریخی و هم ارزشهای جاری استفاده کرد بنابراین سیستم حسابداری اسلامی سیستم دو گانه ای برای ارزشیابی دارایی دارد واحد اقتصادی اسلامی هم باید پایبند به قرار داد باشد وهم تعهد خود درم ورد زکات را درنظر بگیرد زیرا قرار داد مبتنی بر معاملات گذشته و زکات مبتنی بر ارزشهای جاری است بنابراین باید مبای اندازه گیری برای هر یک از این اهداف وجود داشته باشد بهای تمام شده تاریخی با مفهوم مباشرت سازگار است روش بهای تمام شده تاریخی مسئولیت امانی مدیران وظیفه مباشرت آنها را بهتر منعکس می کند به نظر می رسد بهای تمام شده تاریخی بر خلاف روش ارزش جاری هیچ پایه قابل دفاعی در شریعت ندارد اصل ایفای تعهدات مربوط به قرارداد در اسلام نمی تواند به عنوان پایه ای برای به کار گیری بهای تمام شده تاریخی به کار رود زیرا خود قرار داد یک فعالیت تاریخی است اما در آینده محقق می شود بنابر این در زمان اندازه گیری باید از ارزشهای جاری استفاده شود .
استفاده ازبهای تمام شده تاریخی ممکن است موجب تخریب اصلی افشای واقعیت شود .
ارائه و افشاء:
اهمیت ارائه و افشاء در ایفای وظایف و تعهدات طبق شریعت اسلامی است برای دستیابی به این هدف یک واحد تجار ی اسلامی باید حداقل موارد زیر را افشا کند :
1.     هر گونه معاملات ممنوعی که صورت گرفته است .
2.     تعهدات زکات که باید پرداخت شود یا قبلاً پرداخت شده .
3.     مسئولیت اجتماعی شامل وجوه خیریه ، دستمزد کارکنان و حفظ محیط زیست است .
بنابراین محتوای گزارشگری مالی در یک جامعه اسلامی احتمالاً مفصلتر از جوامع غربی است .
ترازنامه مبتنی بر ارزشهای جامعه یکی از الزامات اصلی برای شرکت هایست که در جامعه اسلامی فعالیت می کنند .

جایگاه سود و زیان باید به یادداشت های توصیفی تنزل یابد زیرا صورت سود و زیان موجب تقویت گرایش مردم به سود مفرط می شود در نتیجه در جامعه اسلامی اثر منفی دارد به جای صورت سود وزیان باید صورت ارزش افزوده ارائه گردد زیرا خصوصیات توزیعی صورت ارزش قابل توجهی بر ایفای مسئولیت اجتماعی در سال جاری ندارد اما تا حدودی کارکنا می توانند برای تاثیر گذاری بر واحد تجاری در مواردی مانند پاداش از آن استفاده کنند علاوه براین جامعه نیز می تواند برای وادار ساختن واحد تجاری جهت توجه بیشتر به مسئولیت اجتماعی از صورت ارزش افزوده استفاده کند در صورتیکه صورت سود وزیان چنین قابلیتی را ندارد . صورت ارزش افزوده می تواند اطلاعاتی در مورد توزیع ثروت بین بخشهای مختلف جامعه ارائه کند و عملکرد شرکت را با توجه به منافع تمام زینفعان نشان دهد در نتیجه سیاست آگاهانه توزیع مجدد ثروت و انتقال منابع بین گروههای مختلف جامعه را تقویت می کند به هر صورت اسلام علاوه به توزیع منابع به تحصیل آن نیز توجه دارد اسلام انسان را مکلف گروههی تنها منابع حلال را تحصیل کند صورت ارزش افزوده متمرکز بر توزیع است و تحصیل منابع را منعکس نمی کند لذا اعتقاد داریم که صورت ارزش افزوده برای ایفای الزامات گزارشگری اسلامی کافی نیست .
سود سرمایه گذاری بدون پذیرش خطر وسایر معاملات ربوی این گروه معاملات باید در صورتهای مالی و شرکت های تجاری اسلامی افشا شود .
نتایج تحقیق انجام شده در اندونزی :
طی تحقیقی دانشگاهیان مسلمان استان یوگی کارتای اندونزی به عنوان مخاطب انتخاب شده و پرسشنامه ای در مورد اهداف حسابداری اسلامی استفاده کنندگان اطلاعات و تاکید حسابداری اسلامی بر اطلاعات مذهبی برای آنها ارسال شد . تعداد این افراد در استان یاد شده 235 نفر بوده که برای 161 نفر پرسشنامه ارسال شد تعداد 86 تکمیل دعوت داده شد .
نتایج تحقیقات نشان می دهد که %79 پاسخ دهندگان پاسخگویی اسلامی را به عنوان هدف اصلی حسابداری اسلامی انتخاب کرده اند پاسخها نشان می دهد که سهامداران به عنوان استفاده کنندگان اصلی تلقی نمی شوند و اهمتیی بیش از سایر استفاده کنندگان ندارند علاوه براین پاسخ دهندگان اعتقاد داشتند که در حسابداری اسلامی باید بر اطلاعات مذهبی و اجتماعی تاکید کرد .
 خلاصه :
اسلام به عنوان یک روش زندگی توجه زیادی به فعالیت های تجاری دارد خداوند در قرآن راهنمایی های لازم را برای رستگاری انسان در دنیا و آخرت ارائه کرده است در فعالیت های اقتصادی باید فلاح و رستگاری به عنوان هدف نهایی انتخاب شود در حسابداری هم به عنوان ابزار ارائه اطلاعات در محیط اقتصادی باید با این هداف سازگار باشد بنابراین اهداف و خصوصیات حسابداری اسلامی نه تنها باید موجب ارائه تصویر درست درباره واحد تجاری شود بلکه باید به گونه ای باشد که واحدهای تجاری را به سوی احسان و پرهیز از بی عدالتی تشویق کند برای حسابداری اسلامی اهداف متفاوتی مانند سودمندی برای تصمیم گیری ، پاسخ گویی ، پاسخ گویی اسلامی و پاسخ گویی از طریق ذکات مطرح شده در تحقیق انجام شده در اندونزی مخاطبان پاسخویی اسلامی را به عنوان هدف اصلی انتخاب کرده اند در زمینه خصوصیات حسابداری نیز مباحث متمرکز بر اندازه گیری و افشاست در حوزه اندازه گیری نظر غالب این است که برای مقاصد اسلامی بخصوص تعیین زکات باید از روشهای جاری استفاده کرد در بعد افشا تاکید بر پیروی از شریعت و ارائه اطلاعات لازم به خصوص در زمینه مسئولیت های اجتماعی است .

نظرات 71 + ارسال نظر
حبیبی 1389/06/03 ساعت 11:19

جناب آقا دکتر اکبر عالم تبریز استاد عزیزم اندوه بی پایان ما از این واقعه دردناک قابل وصف نیست.
مصیبت وارده به شما و خانواده محترمتان تسلیت عرض مینمایم

سامان 1389/06/03 ساعت 11:34

bebin ma 2 rooz raftim shomal inja che khabare? hatman bayad bala saretoon yeki bashe.base dg.man ke faghat negah mikonam.khanoom 666 va agham mn base vala.masalan mahe ramezooneha.agha in alam tabriz chi shode?!!!!!!!!!!

دموزین 1389/06/03 ساعت 12:20

یکی بگه چه بلایی سر این سایت آموزش اومده؟!بی کار بی کار می شینن قیافه سایتو عوض می کنن؟!آخه این چه وضعیه؟!دانشگاهه داریم؟!حالا قیافه سایت به کنار٬چی کار به رمز ورود و شماره کاربری دارین آخه؟!حالا ۲روز دیگه انتخاب واحده ما باید چی کار کنیم؟!از کجا بریم انتخاب واحد کنیم؟!همچین بزرگ هم روی صفحه اول نوشتن تنها با مراجعه حضوری... انگار مثلا سر کوچه مونه که دم به ساعت پاشیم بریم!چرا متوجه نیستن که دانشگاه تو طرحه؟!آخه تو این گرما مگه من بی کارم که پاشم تا دانشگاه برم!
می دونم هیچ ربطی به وبلاگ حسابداری نداشت٬اما خواهشا شما که با مسئولین دانشگاه بیشتر در ارتباطین یه تذکری بهشون بدین.من واقعا موندم الان چی کار باید بکنم؟!!!!!

دموزین 1389/06/03 ساعت 12:41

به من گفتن باید به جای هر ۲تاش شماره دانشجوییمو بزنم٬اما اینطوری هم سایت باز نشد!!!!!میشه لطفا دوستانی که موفق شدن وارد سایت آموزش بشن بگن به جای شماره کاربری و رمز ورود چیو باید وارد کنیم؟!

[ بدون نام ] 1389/06/03 ساعت 14:48

سایت واحد دختران از هفته بعد درست میشه
پس زیاد تلاش نکن

elma 1389/06/03 ساعت 14:59

اره دموزین جان؛منم با نظر شما موافقم....
حالا چاره چیه؟؟؟؟

m.n 1389/06/03 ساعت 15:34

سلام.أقای (م)اگه نویسنده ی مطلب اعتراض داشته باشه خودش زبون داره!!!!!!!!!جدی باید حضوری بریم نام کاربریمونو عوض کنیم؟میگن شهریه هم افزایش دادن!!!!!!!!!واقعا خسته نباشن.

مایکل 1389/06/03 ساعت 15:41

کاش می شد سرزمین عشق را در میان گام ها تقسیم کرد
کاش می شد با نگاه شاپرک عشق را بر آسمان تفهیم کرد
کاش می شد با دو چشم عاطفه قلب سرد آسمان را ناز کرد
کاش می شد با پری از برگ یاس تا طلوع سرخ گل پرواز کرد
کاش می شد با نسیم شا مگاه برگ زرد یاس ها را رنگ کرد
کاش می شد با خزان قلب ها مثل دشمن عاشقانه جنگ کرد
کاش می شد در سکوت دشت شب ناله ی غمگین باران را شنید
بعد ، دست قطره ها یش را گرفت تا بها ر آرزوها پر کشید
کاش می شد مثل یک حس لطیف لابه لای آسمان پرنور شد
کاش می شد چا در شب را کشید از نقاب شوم ظلمت دور شد
کاش می شد از میا ن ژاله ها جرعه ای از مهر با نی را چشید
در جواب خوبها جان هدیه داد سختی و نا مهربانی را شنید

ولادت امام حسن مجتبی (ع) بر شیعیان ان حضرت مبارک باد.

مایکل 1389/06/03 ساعت 16:00

راستش اول برای خودم متأسفم که فکر کردم اینجا فضا یجوری که ما میتونیم خیلی حرفای خوبو بهم بزنیم ولی الان میفهمم به قول ی بنده خدایی تو این وب یک سری ادم های بیکار هستن که فقط میخوان به هم نک بزنن.اسم نمی برم که ابروشون بره.ولی اشکال نداره.به قوله معروف صلاح کار خویش را خوسروان دانند.(م) که بلبل زبونی من به کسی توهین نکردم حتی به نوشین خانم.سامان جون تو اول بالا سر خودت باش بعدش ادعا کن.حالا تا اون جایی که میتونید بهم نک بزنید.......

سامان 1389/06/03 ساعت 17:33

قربونت برم زبون درازی هم که میکنی....... من اصلا حرفی با تو ندارم....... من فقط نگاه میکنم......

سامان 1389/06/03 ساعت 17:35

خدا رو شکر که من فارغ الاتحصیل شدم..... این زندان ابوغریب هر سال داره بدتر میشه. ۱۰۰ رحمت به آلکاتراس ۴سال پیش........ هم زندان بد شه هم زندانیهاش....... ۴ سال پیش اصلا زندانی معتاد نداشتیم...... اما الان.........

مایکل 1389/06/03 ساعت 18:16

اخه تو اصلن ارزش قربونی شدن رو داری؟نه خداییش داری؟اخه تو میدونی زندان کجاست؟ خموش شو خموش............
من خودم دیروز از قزل حصار ازاد شدم.

پدر بزرگ 1389/06/03 ساعت 21:40

ببین این فرزندان چه گرد و خاکی راه انداختن !!
بحث خوبه ! ولی یه وقت ادب رو فراموش نکنید و به هم توهین نکنید هااا!

دموزین 1389/06/03 ساعت 21:43

الان اینی که بی نام و نشونه و گفت سایت از هفته دیگه درست میشه منبع موثق بود؟!اما یکی از بچه ها شماره دانشجویی شو که زده بود براش باز شده بود!این مشکل برای همه هست یا برای بعضی از دانشجوها؟!یه وقت سر انتخاب واحد به مشکل برنخوریم!!!!

[ بدون نام ] 1389/06/03 ساعت 22:49

باز شدنشو که می شه ولی توش هیچی نیس من نمره هامم پیدا نکردم من همون سایت قبلیمونو می خوام:(

[ بدون نام ] 1389/06/03 ساعت 22:58

هزارپایی را می‌شناسم که دیابت گرفته است و باید یک پایش را قطع کننداما چون تلفظ نامش سخت می‌شود ، نمی‌گذارد

[ بدون نام ] 1389/06/03 ساعت 23:00

حالا شما تا هفته بعد وایسا انشالله و بقوه الهی درست میشه

ستاره 1389/06/04 ساعت 00:56

دوستان خوب فعال در وبلاگ سلام
با ارزوی قبولی طاعات و عبادات شما و تبریک ولادت امام حسن مجتبی(ع)
می خواستم دوستانه مطلبی رو بیان کنم و با اجازه یه تذکر جدی بدم
دوستان من و بقیه هیچکس با مطلب های علمی و فرهنگی و ...مخالفت و مشکلی نداریم اما وبلاگ و سایت یه سری محدودیت و قواعد داره .یه جایی هست که مطلب قرار داده میشه و از همه دوستان خواهش میکنم از جمله جناب (مایکل) اگر انهمه به مطلب گذاشتن تمایل دارند که ما هم از خدامونه لطفا با اعلام ادرس ایمیل تقاضای عضویت در وبلاگ کنند بنده شخصا حداکثر تا 48 ساعت عضویتشون رو فعال میکنم

یه بخشی هم هست به اسم بخش نظرات که دوستان در مورد مطالبی که گذاشته میشه نظر میدن و بحث میکنند و خواهش میکنم غیر این نباشه چون همونطور که دوستان گفتند یه جور توهین به نویسنده است.
یه چیزی هم هست به اسم احترام و ادب که لطفا در رعایت ان بیشتر دقت کنید .قبلا هم گفتم این وبلاگ مورد دید خیلی ها هست و از برخی دانشگاه ها و رشته های دیگه هم گاهی به ما سر میزنند .مسلما شما هم دوست ندارید که وقتی وبلاگ رو میبینند فقط بحث و جدل و گرد و خاک سر مسائل جزی رو ببینند و به نوعی خودمون رو زیر سوال ببریم
اینجا یه محیطه واسه روابط دوستانه .بهتر نیست به جای این بحث ها و به قول برخی نوک زدن ها و تیکه انداختن ها و...یه جمع دوستانه باشیم و تعاملات علمی و فرهنگی خوبی داشته باشیم؟؟؟؟
در مورد انتقادات به دانشگاه یا مطالبی از قبیل اعلام تاسف و تاثر یا هر مطلبی که به موضوع اصلی سایت مربوط نیست هم لطفا با مدیران سایت مرتبط باشید و اونها رو در جریان قرار بدید و با مشورت اونها مطلب مناسب قرار بگیره یا پیگیری انجام بشه .
حق با شما است انجمن یه پل ارتباطی بین دانشجویان و دانشگاهه پس اگر انتقادی دارید که میخواهید به گوش مسولین برسه لطفا به جای درج در بخش نظرات با مدیر وبلاگ مطرح کنید تا به بهترین نحو این کار انجام بشه .

می بخشید که طولانی شد ولی فکر میکنم لازم بود.امیدوارم دیگه لازم نشه این تذکرات رو بدم .اینم بگم که در صورتی که رعایت نشه و از هم مهمتر احترام و ادب نا دیده گرفته بشه با کمال تاسف بر خلاف میلم دموکراسی و ...رو کنار میذارم و مطلب و یا نظراتی رو که مخالف قواعد و ادب و احترام باشه حذف میکنم .به قول خودتون سانسور
امیدوارم پیش نیاد
با تشکر-میرزاخانی

m.n 1389/06/04 ساعت 11:22

خانم امضا یادت رفت

ادرس بدید امضامو یادگاری میفرستم براتون

سامان 1389/06/04 ساعت 12:25

مایکل؟ تو اصلا ...... که من تحویلت بگیرم؟ آدم ....... و ...... و ........ و ......... و ........................................ دیگه برو تا تهش عزیزم...... برو برو .............. حیف که اینجا دختر خانومها هستن وگرنه...........!!! حیف که ماه رمضونه و بخشش از بزرگترها....... من بخشیدمت جوجو...... ببینید این وبلاگ به کجا رسید که آدمی مثل مایکل جکسون هم واسه من شاخو شونه میکشه.........

دیگه کسی واسه کسی شاخ و شونه نمیکشه!!

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد